دریاچه محیط به نسبت پهناور و عمیق و مملو از آب راکد است که در دل خشکی قرار دارد و به آب‌های آزاد راه ندارد. واژه دریاچه که معنی دریای کوچک می‌دهد نیز معنی آن را به خوبی منعکس می‌کند. دریاچه های ایران به عنوان منابع و جاذبه‌های طبیعی این سرزمین از اهمیت ویژه ملی و بین‌المللی برخوردار هستند.
ایران یک کشور با اقلیم خشک و نیمه‌خشک است و در طول سال بارش کمی دارد به همین دلیل دریاچه‌هایی که در ایران وجود دارند اغلب در مناطق کم‌ارتفاع تشکیل شده‌اند. منطاطق پرباران دریاچه‌های دائمی دارند و مناطق خشک دارای دریاچه‌های فصلی هستند.
انواع دریاچه ها بر اساس عوامل شکل گیری
دریاچه‌ها به اشکال مختلف شکل می‌گیرند که در ادامه ذکر شده‌اند:
نشأت گرفتن از یخچال‌ها که بیشتر دریاچه‌ها اینگونه شکل می‌گیرند
حاصل مسدود شدن اتفاقی آب رودخانه
دریاچه‌های طوقی
مرداب‌های ساحلی نزدیک مصب رودخانه
قسمت‌هایی از اقیانوس که به دلیل عمل آتش‌فشانی جدا می‌شوند
آب گردآمده در دهانه آتش‌فشان‌های خاموش
مخزن‌ها یا دریاچه‌های سد ساخته دست انسان
مطلب مرتبط: رودهای ایران | آشنایی بیشتر با مهمترین شریان های آبی کشور
فهرست دریاچه های ایران
کشور پهناور ایران دارای بیش از 100 دریاچه و دریاچه سد است. دریاچه‌های ایران همواره محلی مناسب برای فعالیت‌های گردشگری محسوب می‌شوند و هر یک از آن‌ها دارای ویژگی و زیبایی منحصر به فرد است. در این مقاله به معرفی دریاچه های ایران پرداخته خواهد شد.
باید توجه داشته باشید دریای خزر هم بزرگترین دریاچه جهان و هم کوچک‌ترین دریای خودکفای کره زمین به شمار می‌رود بنابراین به دلیل این ویژگی منحصر به فرد در فهرست حاضر موجود نیست.
دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر داخلی و مهمترین دریاچه دائمی ایران است که آذربایجان را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند. در میان دریاچه های ایران از اهمیت بسیار ویژه ملی و بین‌المللی برخوردار است و 102 جزیره بزرگ و کوچک نیز دارد.
این جاذبه طبیعی از سال‌ها قبل با خطر خشکسالی روبرو شده اما با افزایش بارندگی‌ها وضعیت بهتری پیدا کرده است.
مطلب مرتبط: آشنایی با دریاچه ارومیه | ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیا
دریاچه تخت سلیمان
این دریاچه در 40 کیلومتری شهر تکاب استان آذربایجان غربی قرار دارد که یک چشمه دریاچه‌مانند زیبا در درون آتشکده تخت سلیمان است. این مورد در میان دریاچه‌های ایران با توجه به آثار تاریخی دوران ساسانی، بسیار جذاب و ویژه به شمار می‌رود و جالب است بدانید این منطقه در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
دریاچه قله سبلان
این دریاچه استان اردبیل، بلندترین دریاچه جهان به شمار می‌رود. این جاذبه طبیعی در دهانه آتش‌فشانی کوه قرار دارد که آن را در میان دریاچه‌های ایران منحصر به فرد کرده است. با توجه به قرار گیری این دریاچه در کوه سبلان از جمله مکان‌های مورد علاقه کوهنوردان به شمار می‌آید.
دریاچه تارو هویر
این دریاچه ایران در مسیر تهران به فیروزکوه قرار دارد و برای ماهیگیری مناسب است. لازم به ذکر است خرداد ماه زمان مناسب بازدید از این جاذبه طبیعی به شمار می‌رود زیرا اغلب هوای سردی دارد.
دریاچه آب شیرین تارو هویر در فهرست آثار طبیعی ملی ایران نیز ثبت شده است.
مطلب مرتبط: آبشارهای ایران | معرفی و محل قرارگیری چند مورد از زیباترین آبشارها
دریاچه سد دز
دریاچه سد دز یکی از مهمترین دریاچه های ایران است که چندین جزیره دارد و یک جاذبه گردشگری در نوروز به شمار می‌رود. این دریاچه در مسیر اندیمشک دزفول واقع است. اطراف این دریاچه کوه و محیطی سرسبز وجود دارد و قایق‌رانی نیز از جمله تفریحات این جاذبه طبیعی است.
دریاچه زریوار
این دریاچه ایران در غرب مریوان قرار دارد و یکی از زیباترین جاذبه‌های استان کردستان است. در فصل زمستان این دریاچه یخ می‌بندد و بسیار زیبا می‌شود. اطراف این دریاچه را کوه، درختان زیبا و محیط سرسبز فرا گرفته‌اند که زیبایی آن را دوچندان کرده است.
این دریاچه که به گویش کردی زریبار خوانده می‌شود محل زیست گونه‌های مختلف گیاهان و جانوران است و ماهیگیری نیز در آن انجام می‌شود.
مطلب مرتبط: دریاچه زریوار | معرفی یک زیستگاه جانوری و جاذبه مهم کردستان
دریاچه طبیعی خندقلو
این دریاچه ایران در مسیر ماهنشان – پری و نزدیک روستای خندقلو استان زنجان قرار دارد. پرندگان مهاجر مانند غاز، فلامینگو، درنا، پرستوی دریایی، بوتیمار و غیره در این دریاچه زندگی می‌کنند. نام دیگر این دریاچه، دریاچه پری است.
دریاچه سد زاینده رود
این دریاچه در مسیر چادگان استان اصفهان قرار دارد. سد ایجاد شده بر روی زاینده‌رود این دریاچه و محیط زیبای آن را ایجاد کرده است. این دریاچه زیستگاه ماهیهایی از جمله کپور و قزل‌آلا به شمار می‌رود.
دریاچه هامون
بعد از دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه ایران است. دریاچه هامون واقع در سیستان و بلوچستان هفتمین تالاب بین‌المللی جهان و یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره به شمار می‌رود و اهمیت زیادی دارد و در حال حاضر با بحران کم‌آبی روبرو است. جالب است بدانید این دریاچه زیبا در ادبیات و اساطیر ایران جایگاه خاص و مقدس دارد.
هامون بزرگترین دریاچه آب شیرین در سراسر فلات ایران است که عامل اصلی حیات در منطقه سیستان به‌شمار می‌رود. شریان اصلی تالاب هامون رود هیرمند یا هلمند است.
مطلب مرتبط: دریاچه هامون | سومین دریاچه بزرگ ایران
دریاچه پریشان
بزرگترین دریاچه آب شیرین در میان دریاچه‌های ایران به شمار می‌رود و وسعت آن به صورت حداکثری 4700 هکتار است. این دریاجه بسیار زیبا در استان فارس قرار دارد. گونه‌های ماهی کپور، فیتوفالک و آمور در این دریاچه زندگی می‌کنند.
دریاچه مهارلو
این دریاچه ایران به دریاچه صورتی مشهور است. دریاچه مهارلو آب شوری دارد و برای استخراج نمک مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. دریاچه‌های صورتی در جهان معمولا یک پدیده بسیار نادر و جذاب محسوب می‌شوند که گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.
نکته جالب توجه این است که تعداد بسیار اندکی از کشورهای جهان این نوع از دریاچه‌ها را دارند که همین امر جذابیت آن‌ها را افزایش می‌دهد. این دریاچه استان فارس یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری ایران است.
مطلب مرتبط: دریاچه صورتی مهارلو + بهترین زمان بازدید و مسیر دسترسی
بسیاری از افراد مایل هستند هنگام سفر از آب و هوا و محیط دریاچه‌ها استفاده کنند در این مقاله از سفرانه چند مورد از زیباترین دریاچه‌های ایران معرفی شده است تا در هنگام سفر راهنمای گردشگران باشد.
