«فم تریپ» یعنی چه؟
عبارت «فم تریپ» در واقع متشکل از دو کلمۀ FAM (که کوتاه‌شده کلمه familiarization است) به معنای «آشنایی و شناخت» و trip به معنای «سفر» است. این عبارت را به صورت تحت‌اللفظی می‌توان «سفرِ آشنایی» معنا کرد.
شاید فم تریپ و کاربرد آن در ایران با کمی تغییرات و البته ناقص تعریف شده باشد. در این مقاله با جزئیات دقیق‌تری به توضیح این مفهوم خواهیم پرداخت. این گونه از سفر به صورت اختصاصی برای فروشندگان یا تأمین‌کنندگان خدمات مسافرتی با اهداف مختلف اجرا می‌شود. یعنی چه کسانی؟ آژانس‌های مسافرتی، هتل‌های تازه تأسیس، بلاگرهای سفر، عکاس‌ها، فروشندگان تخصصی تور، تورلیدرها، سفیران برندها و هر کسی که به هر نحوی ربطی به سفر و خدمات مسافرتی دارد.
مطلب مرتبط: چطور یک بلاگر سفر موفق شویم؟
در فم تریپ دقیقاً چه اتفاقی می‌افتد؟
حتماً شنیده‌اید که از قدیم گفته‌اند «شنیدن کی بود مانند دیدن؟» این سفرها هم با همین هدف برای ارائه‌دهندگان خدمات مسافرتی برنامه‌ریزی و اجرا می‌شوند تا با مقاصد مد نظر از نزدیک آشنایی پیدا کنند و دقیقاً بدانند در سفری که به افراد معرفی می‌کنند چه چیزی در انتظارشان است.
بگذارید با یک مثال برایتان روشن کنیم که دقیقاً در فم تریپ چه اتفاقی می‌افتد. فرض کنید یک هتل تازه تأسیس دارید و خدماتی که در آن ارائه می‌کنید بسیار خاص و درجه یک است، تنها مشکل‌تان این است که کسی شما را نمی‌شناسد تا هتل‌تان را به عنوان مقصد انتخاب نماید. در چنین شرایطی شما به عنوان مدیر مجموعه یک یا چند بلاگر سفر را به هتل خود دعوت می‌کنید و از آنها می‌خواهید هتل شما را به دنبال‌کنندگان صفحه اجتماعی خود معرفی کنند. نام این سفر «فم تریپ» یا «سفرِ آشنایی» است.
همین می‌تواند در مقیاس بزرگ‌تر برای یک شهر یا حتی یک کشور نیز اتفاق بیفتد و مقامات آن کشور با دعوت از مشهورترین ارائه‌کنندگان خدمات مسافرتی در دنیا، کشور خودشان را به عنوان یکی از مقاصد گردشگری به توریست‌های دیگر دنیا معرفی نموده و صنعت گردشگری خودشان را رونق ببخشند.
چه افراد یا سازمان‌هایی در اجرای فم تریپ نقش دارند؟
افراد یا سازمان‌های درگیر این گونه سفرها را می‌توان به سه بخش تقسیم نمود:
-
میزبانان
میزبانان همان ارائه‌کنندگان خدمات در مقصد هستند. در واقع این بخش درخواست اجرای سفر را دارد. میزبانان می‌توانند شامل افراد یا سازمان‌های مختلف باشند. مثلاً هتل‌هایی که می‌خواهند شناخته شوند اتاق‌های خود را به صورت رایگان در اختیار میهمانان قرار می‌دهند. یا آژانس‌های مسافرتی مقصد که می‌خواهند خدمات قابل ارائه خود (رزرو هتل، بلیت، خدمات فرودگاهی CIP و…) را به دیگران معرفی کنند، بهترین و خاص‌ترین امکانات خود را به رایگان برای این مسافران فراهم نموده و به این صورت بین علاقه‌مندان شناخته خواهند شد و طبیعتاً فروش خدمات خود به این مقاصد را افزایش خواهند داد.
مطلب مرتبط: عکاسی در سفر | چطور در سفر بهتر عکس بگیریم؟
در این بین سازمان‌های مختلف دیگری نیز امکان ابراز وجود داشته و هر کدام به نحوی بخشی از سفر را پوشش می‌دهد تا مخاطبان خد را افزایش دهد؛ مانند شرکت‌های ارائه خدمات ویزا، فرودگاه‌ها، رستوران‌ها، تور لیدرها (غالباً محلی)، ارائه‌کنندگان خدمات ترانسفر، هواپیمایی‌های داخلی جهت سفرهای بین‌شهری و بسیاری افراد و سازمان‌های دیگر.
-
میهمانان
اصلی‌ترین بخش فم تریپ میهمانان آن هستند و در اصل کل پروژه برای دعوت از میهمانان برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود. این میهمانان می‌توانند اقشار مختلفی باشند؛ مثلاً کارکنان یک آژانس مسافرتی برای شناختنِ بهترِ خدمات قابل ارائه در مقصد. کارکنان آژانس‌ها اولین مشاوران سفر برای افرادی هستند که می‌خواهند کلیه خدمات خود را به صورت یکجا و با تخفیف تهیه نمایند. در نتیجه لازم است جزئیاتی را درباره آن هتل بدانند تا بهتر بتوانند به مسافران خود مشاوره بدهند. مثلاً اگر هتل تعداد زیادی پله در بدو ورود یا در ورودی اتاق داشته باشد برای افراد سالمند یا کودکان مناسب نیست. لذا جزئیاتی از این دست را باید به مسافران انتقال داد تا سفری کامل بدون دغدغه داشته باشند.
مطلب مرتبط: چگونه سفرنامه بنویسیم؟ + راهکارهایی برای نوشتن یک سفرنامه خواندنی
دسته دیگر میهمانان، بلاگرهای سفرِ شبکه‌های اجتماعی هستند. این نوع فم تریپ بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته و بیشتر برای جذب توریست و یا مسافر انجام می‌شود.
بلاگرهای سفر به چندین صورت ممکن است سفرهای فم تریپ را قبول کنند. یکی از روش‌ها تبلیغ تور برای یک سازمان خاص و سهیم شدن در سود حاصل از فروش آن است. روش دیگر دریافت مبلغ جداگانه مثلاً چندین هزار یورو فقط بابت اجرای کمپین و تبلیغات، ضمن اینکه کلیه هزینه‌های سفرشان نیز باید از طرف میزبان پوشش داده شود. در صورتی که بلاگر کمتر شناخته شده باشد به همان هزینه‌های سفر اکتفا می‌کند. در این شرایط از اجرای سفر به نفع خودش استفاده کرده و دنبال‌کنندگان بیشتری را به صفحه خود جذب می‌کند. البته برای بلاگرها همچنان سفر کاری محسوب می‌شود و موظف هستند برای میزبان به نحوی تولید محتوا کنند که افراد را جذب مقصد موردنظر نمایند.
-
اسپانسرها (حامیان)
خیلی وقت‌ها در فم تریپ‌هایی که در حال برنامه‌ریزی هستند برخی سازمان‌ها یا اشخاص به دلیل عدم تطابق با حیطه سفر، قابلیت ارائه مستقیم خدمات یا میزبانی را ندارند. در این شرایط برخی با پرداختِ تمام یا بخشی از هزینه‌های سفر، برند خود را مطرح می‌کنند. این بخش بیشتر در پروژه‌های بزرگ‌تر و پرسروصداتر که پای رسانه در میان است اتفاق می‌افتد. مثلاً یک برند آرایشی و بهداشتی بخشی یا کلیه هزینه‌هایی که بلاگرها به صورت جداگانه دریافت می‌نمایندرا پرداخت کرده و خود را به عنوان اسپانسر معرفی می‌کنند.
مطلب مرتبط: برنامه ریزی برای تور | چطور خودمان برای یک سفر فوق العاده برنامه ریزی کنیم؟
گاهی هم اگر سازمانی بالاتر از حد انتظار و استاندارد سفر خدمات ارائه نماید به عنوان اسپانسر معرفی خواهد شد. مثلاً یک ایرلاین که بلیت رفت و برگشت مسافران را تقبل کرده به جای بلیت اکونومی، بلیت بیزینس یا فرست کلاس به مسافران ارائه نموده و هزینه خدماتی که ارائه می‌نماید بیش از حد برنامه‌ریزی‌شده توسط مجریان فم تریپ باشد، به عنوان اسپانسر معرفی خواهد شد.
گاهی نیز مسئولان صنعت گردشگری یک کشور در سطح گسترده اقدام به سرمایه‌گذاری‌های وسیع جهت اجرای فم تریپ در کشور خود نموده و این کار را بدون هدف تبلیغاتی و فقط در راستای جذب گردشگر انجام می‌دهند.
در کل برنامه‌ریزی و اجرای یک فم تریپ، مخصوصاً اگر در سطح گسترده رسانه‌ای می‌شود جزئیات بسیاری می‌طلبد . خارج شدن آن از مسیر منجر به تبلیغات منفی می‌شود و نتیجه عکس خواهد داد.
حتی شاید قبل از اجرای فم تریپ اصلی، یک فم تریپ ابتدایی برای مجریان لازم باشد!
در ایران نیز تا به حال چندین بار پروژه فم تریپ اجراشده و هر بار با موفقیت‌ها یا شکست‌هایی مواجه شده‌است. شما تا به حال به عنوان مخاطب با این رویداد مواجه شده‌اید؟ با توجه به توضیحاتی که در این مقاله داده‌شد، میزان موفقیت فم تریپ را چطور ارزیابی می‌نمایید؟
